Claude Piron

Systemy porozumiewania się


Są trzy systemy międzynarodowego porozumiewania się:


biurokratyczny
"prawa dżungli"
demokratyczny.


Biurokratyczny system to taki jak w Narodach Zjednoczonych i Unii Europejskiej. Jak wszystkie biurokratyczne systemy zużywa on gigantyczne ilości papieru, czasu, pieniędzy, elektryczności i ludzkiej energii z mizernym skutkiem. Wszystko to opłacają podatnicy.


System "prawa dżunglii" to ten, w którym jeden język, a w następstwie jedna kultura, jeden naród, lub grupa narodów, są uprzywilejowane nie z powodu wartości ich języka, czy kultury, lecz jedynie z powodów politycznych, ekonomicznych, albo podobnych czynników, które nie odpowiadają w żaden sposób wymogom porozumiewania się, zadawalającym wszystkich. Taki był system panującego języka francuskiego w 19 wieku, takie jest obecnie używanie języka angielskiego. Taki system dający przywileje członkom jednej kultury powoduje wiele złych skutków, tworzących w świecie niebezpieczne zależności. Nie wspominając o katastrofalnych konsekwencjach kulturowych powodowanych narzuceniem tego języka.


Biurokratycznemu i "dżunglowemu" systemowi brakuje czynnika ludzkiego, uczucia. Są to bezduszne systemy, bez współczucia, bez poczucia sprawiedliwości, bez uwzględnienia potrzeb i wygody porozumiewania się tych, którzy są mali i słabi. Brak im poszanowania ludzkiej godności i prawa każdego do bezproblemowego kontaktu.


Trzeci system jest demokratyczny — nazywa się Esperanto. Jak wszystko demokratyczne ma liczne braki i niedoskonałości. Jest jednak najbardziej sprawiedliwy, efektywny i socjologicznie, oraz psychologicznie najbardziej odpowiedni. Jednym słowem jest — dobry. Narodził się ze współczucia, solidarności, żądania sprawiedliwości, z poszanowania godności ludzkiej. Jest dobry i dlatego przeżyje inne systemy.


Wierzę w Esperanto, wierzę, że język ten jest więcej wart, niż większość esperantystów zdaje sobie z tego sprawę. Wierzę, że rozwiąże on w przyszłości więcej ludzkich problemów niż możemy sobie wyobrazić. Wierzę, że może on usunąć wiele cierpień, o których ludzie nawet nie wiedzą , a które związane są z brakiem możliwości porozumiewania się.


Tłumaczenie: Danuta Kowalska