Lettre à The Cornell Daily Sun
From: Claude Piron
To: eak32@cornell.edu
Sent: Thursday, September 01, 2005 4:09 PM
Subject: The Great Big Beautiful Tomorrow
Dear Ms Kramer:
In this week's "Vim and Vinegar", you concluded your interesting article on the "Great Big Beautiful Tomorrow" by stating : "Whatever happens, one thing is for sure: the people of the world will never all get together, join hands and sing a song in Esperanto." Right, the people of the world will never all join hands and sing in Esperanto. Esperanto's function has never been to be the world language, only to act as a modest intermediary among people with different language backgrounds. I have been speaking Esperanto with people from the most exotic countries since I was a teenager (I am now 74), and I've always found it much more pleasant than English, a language I like, but which I will never master to the extent of feeling on an equal footing with a native speaker. I was more fluent in Esperanto after six months than in English after six years, and the ease in learning remains an ease when you express yourself : for reasons pertaining to neuropsychology (see chapters 6 and 7 of my book "Le défi des langues", Paris: L'Harmattan, 2nd ed. 2001), in Esperanto you don't doubt, you don't rack your brain for the right word, you don't fear being ridiculous as you do in other foreign languages. Two decades ago, I traveled all over our planet for the World Health Organization. On all continents (and on many islands, for instance in Japan), I discussed in Esperanto with local people who had no English. So I can testify to its excellent performance, as compared to English or to systems like simultaneous interpretation.
A remarkable fact, relating to a point you make in your article, is that people remain much more themselves when communicating in Esperanto than in English. In English they strive to imitate a foreign model. When they succeed, they don't look themselves anymore, they appear pseudo-Anglo-Saxons, they have, somehow, switched identities, somewhat like persons suffering from multiple personality disorder. And when they fail. Well, as a Korean doctor once told me: "When you speak a foreign language you sound less intelligent than you are". In Esperanto, you feel their real selves, because the language allows for many more variations in accent, word order, grammar use, references, etc. While English is often an ill-fitted disguise for a foreigner, Esperanto remains always a garment perfectly adapted to the person's body and national background.
In spite of the many linguists, journalists and politicians who, being poorly informed, spread their prejudices - I do not question their good faith, they simply don't imagine that there are facts to be researched before addressing the public - Esperanto is steadily progressing, apparently following an exponential curve. So I would not bet on what, for you, is so obviously "for sure". The critical mass which will reverse the tendency to use English as a world language is approaching. After all, people are not stupid. When a way of solving a problem is more cost effective than another, more accessible, more fair (fairer?) to all, and better respects identities and cultures, it has many chances of being eventually adopted by the majority. People are not attracted at first to what is later seen as progress. They always start disparaging innovations which are creative, easy and pleasant. Think of the Arabic numerals, or the metric system. But they end up acting according to their interests. My piece "These Terrans are real masochists", accessible on the Net, attempts to deal humorously with that human tendency. You'll find it at http://claudepiron.free.fr/; click on "Articles" in the left hand menu and then go to "English".
As far as singing in Esperanto is concerned, it is a very common experience in international events using that language. If you want to listen to Esperanto songs, try http://www.vinilkosmo.com, the main producer of CDs in Zamenhof's tongue.
Anyway, many thanks for inviting us to remain critical about visions of the future.
Best wishes.
Claude Piron, 22 rue de l'Etraz, CH-1196 Gland, Switzerland
En ĉi-semajna "Vim and Vinegar" vi konkludis vian interesan artikolon pri la "Granda Ega Bela Morgaŭo" asertante: "Kio ajn okazos, unu afero estas certa: neniam ĉiuj homoj de nia mondo kunvenos, kunigos la manojn kaj kantos kanton en Eo." Prave, neniam ĉiuj homoj kunigos la manojn kaj kantos en Eo. La funkcio de Eo neniam estis fariĝi la mondolingvo, nur servi kiel modesta peranto inter malsamlingvanoj. Mi parolis kaj parolas en Eo kun homoj el la plej ekzotaj landoj ek de kiam mi adoleskis (mi nun estas 74-jara), kaj mi ĉiam trovis tiun manieron komuniki pli plaĉa ol la anglan, lingvon, kiun mi ŝatas, sed kiun mi neniam regos sufiĉe por senti min egalnivela kun denaskulo. Mi esprimis min pli flue en Eo post ses monatoj ol angle post ses jaroj, kaj la facileco konstatebla dum lernado plu ekzistas je la momento esprimi sin : pro kialoj, kiuj rilatas al neuropsikologio (vd ĉapitrojn 6 kaj 7 de mia libro "Le défi des langues", Parizo: L'Harmattan, 2-a eld. 2001), en Eo vi malofte dubas, vi ne torturas vian cerbon serĉe al la ĝusta vorto, vi ne timas aperi ridinda, kiom en aliaj lingvoj. Antaŭ du jardekoj, mi travojaĝis nian planedon serve al Monda Organizo pri Sano. Sur ĉiuj kontinentoj (kaj sur multaj insuloj, ekzemple en Japanio), mi diskutis en Eo kun lokanoj, kiuj ne scipovis la anglan. Mi do povas atesti pri ĝia elstara taŭgeco, kompare kun la angla aŭ kun sistemoj kiel samtempa interpretado.
Rimarkinda fakto, rilata al punkto, kiun vi pritraktas en via artikolo, estas, ke homoj restas multe pli si mem, kiam ili komunikas en Eo, ol en la angla. En la angla, ili penas imiti fremdan modelon. Kiam ili sukcesas, ili ne plu aspektas kiel si mem, ili aperas pseudo-anglo-saksaj, ili iel anstataŭigis sian identecon per alia, iom kiel personoj kun plurpersoneca perturbo. Kaj kiam ili malsukcesas. Nu, kiel korea kuracisto foje diris al mi: "Kiam vi parolas fremdan lingvon, vi sonas malpli inteligenta ol vi estas." En Eo, oni sentas ilian veran memon, ĉar la lingvo allasas multe pli da variado en prononcmaniero, vortordo, gramatika uzado, referencoj, ktp. Dum la angla ofte aspektas kiel maskvestaĵo, kiu malbone sidas sur la fremdula korpo, Eo ĉiam restas perfekte adaptita al la persono kaj al ties devenloko.
Spite al la multaj lingvistoj, ĵurnalistoj kaj politikistoj, kiuj, malbone informite, disvastigas siajn antaŭjuĝojn - mi ne diras, ke iliaj intencoj ne estas puraj, nur ke ili ne imagas, ke ekzistas faktoj esplorindaj antaŭ ol esprimi sin publike pri la temo - Eo ne ĉesas progresi, ŝajne laŭ eksponenciala kurbo. Tial mi ne vetus favore al tio, kio, por vi, estas tiel evidente "certa". La kritika maso, kiu renversos la tendencon uzi la anglan mondolingve, alproksimiĝas. Finfine, homoj ne estas stultaj. Kiam metodo solvi problemon montriĝas pli efika, rilate al kosto, ol alia, montriĝas pli facile akirebla, pli justa al ĉiuj, kaj pli respekta al identecoj kaj kulturoj, estas multaj ŝancoj, ke la plimulto fine alprenos ĝin. Homojn komence ne allogas tio, kio pli poste montriĝas progreso. Ili ĉiam komence forĵetas aŭ primokas la novajn elpensaĵojn, kiuj rezultas el homa kreemo kaj montriĝas facilaj kaj agrablaj. Pensu pri la t.n. arabaj ciferoj, aŭ pri la metra sistemo. Sed fine ili agas laŭ siaj interesoj. Mia noveleto "These Terrans are real masochists [Tiuj teranoj estas veraj masoĥistoj]", TTT-e alirebla, provas humure pritrakti tiun homan tendencon. Vi trovos ĝin je http://claudepiron.free.fr; alklaku "Articles" en la maldekstra menuo, kaj iru al "English".
Kiom koncernas Eo-kantadon, kanti en Eo estas io ofte spertata en la internaciaj eventoj, kiuj uzas tiun lingvon. Se vin interesas aŭskulti Eo-kantojn, provu http://www.vinilkosmo.com, la ĉefan produktiston de KD en la zamenhofa lingvo.
Kiel ajn estu, multan dankon pri tio, ke vi invitis nin resti kritikemaj rilate la manieron koncepti la ontan tempon.
Ĉion bonan al vi.